czwartek, 31 grudzień 2020 12:20

Powikłania cukrzycy – co warto o nich wiedzieć?

owikłania cukrzycy - pani doktor mierząca poziom cukru starszej kobiecie owikłania cukrzycy - pani doktor mierząca poziom cukru starszej kobiecie

Według szacunków WHO, do 2025 r. z cukrzycą borykać się będzie około 300 mln osób na całym świecie. Niestety, jest to choroba obarczona dużym ryzykiem powikłań – zarówno ostrych, jak i przewlekłych. Dlatego diabetycy muszą znajdować się pod stałą opieką lekarzy różnych specjalności.

Z tekstu dowiesz się:

  • jakie mogą być ostre powikłania cukrzycy,
  • jakie mogą być przewlekłe powikłania cukrzycy.

Według danych NFZ-u, w Polsce w 2018 r. było 2,9 mln dorosłych osób chorych na cukrzycę. Niestety, wiele przypadków pozostaje nierozpoznanych, gdyż objawy cukrzycy bywają mało charakterystyczne i nie zawsze pacjenci zgłaszają się z nimi do lekarza. Tymczasem choroba ta musi być leczona – wymaga dopasowanej do potrzeb insulinoterapii, konieczna jest odpowiednia dieta dla cukrzyka i opieka lekarzy różnych specjalności. Cukrzyca jest bowiem schorzeniem obarczonym ryzykiem poważnych powikłań. Szacuje się, że powikłania cukrzycy typu 1 skracają życie pacjenta nawet o 16-20 lat, a powikłania cukrzycy typu 2 – o 4-6 lat.

Cukrzyca – powikłania ostre

Powikłania cukrzycy dzieli się na ostre (wczesne) oraz przewlekłe (późne). Ostre powikłania cukrzycy występują nagle, stanowią zazwyczaj bezpośrednie zagrożenie życia i wymagają natychmiastowej pomocy lekarskiej. Zalicza się do nich między innymi:

  • kwasica ketonowa – pojawia się zazwyczaj na skutek ominięcia dawki insuliny lub przyjęcia zbyt małej jej dawki, objawia się m.in. bólami brzucha, wymiotami, bólami głowy i charakterystycznym nieprzyjemnym zapachem z ust, nieleczona może doprowadzić do śpiączki cukrzycowej,
  • hipoglikemia – nagłe obniżenie poziomu cukru we krwi np. na skutek przyjęcia zbyt dużej dawki insuliny lub leków przeciwcukrzycowych, objawiać się może m.in. zmęczeniem, silnym głodem i tachykardią, również może skutkować śpiączką cukrzycową, a w skrajnych przypadkach – śmiercią,
  • hiperglikemia – nagły wzrost poziomu cukru we krwi np. na skutek pominięcia dawki leków, objawiać się może znużeniem, sennością i zwiększonym oddawaniem moczu, jej efektem może być także kwasica ketonowa.

Przewlekłe powikłania cukrzycy

Nieprawidłowo leczona oraz w ogóle nieleczona cukrzyca może dawać również poważne powikłania przewlekłe. Które z nich występują najczęściej?

  • Retinopatia cukrzycowa

Jest to choroba, w przebiegu której dochodzi do patologicznych zmian w obrębie siatkówki oka oraz obrzęku plamki żółtej. Stanowi ona najczęstszą przyczynę utraty wzorku wśród osób chorujących zarówno na cukrzycę typu 1, jak i typu 2.

  • Zaćma

Powikłaniem cukrzycy może być zaćma wtórna, w przebiegu której soczewka w oku mętnieje i nie przepuszcza promieni słonecznych, przez co pacjent traci wzrok. Na szczęście jest to odwracalne poprzez wszczepienie soczewki sztucznej.

  • Nefropatia cukrzycowa

Polega ona na stopniowym pogarszaniu pracy nerek, w zaawansowanych stadiach prowadzić może do ich całkowitej niewydolności. Występuje u około 35-40% chorych z cukrzycą typu 1 i około 20% chorych z cukrzycą typu 2.

  • Cukrzyca – powikłania neurologiczne

Zalicza się do nich przede wszystkim neuropatia cukrzycowa, czyli zaburzenia szybkości przewodzenia włókien nerwowych oraz ich stopniowa demielinizacja. Objawiać się to może np. zaburzeniami czucia, zaburzeniami ruchowymi i niedowładami mięśni.

  • Makroangiopatia cukrzycowa

Powikłania cukrzycy dotyczyć mogą też układu sercowo-krążeniowego. Obejmują chorobę niedokrwienną serca (jej efektem może być zawał), chorobę naczyniową mózgu (udary mózgu) oraz chorobę naczyniową kończyn dolnych (żylaki i owrzodzenia żylne).

  • Stopa cukrzycowa

Jest to zakażenie, owrzodzenie i stopniowa destrukcja miękkich tkanek głębokich oraz kości stopy. Najczęściej jest efektem uszkodzeń naczyń krwionośnych oraz nerwów obwodowych stopy. W zaawansowanych stadiach może się skończyć amputacją.

Jak widać, powikłania cukrzycy mogą dotyczyć wielu narządów i układów, niejednokrotnie zagrażając życiu pacjenta. Dlatego każdy diabetyk musi znajdować się pod stałą opieką specjalistów!